سیسکو یکی از معتبرترین تولید کنندگان روتر و سوئیچ در سطح جهان است که از محصولات آن درمراکز شبکه ای متعددی استفاده می گردد . این شرکت تاکنون مدل های متعددی از روترها را با قابلیت های مختلفی تولید نموده است . سری ۱۶۰۰ ، ۲۵۰۰ و ۲۶۰۰ ، متداولترین نمونه در این زمینه می باشند . روترهای تولید شده توسط این شرکت از سری ۶۰۰ شروع و تا سری ۱۲۰۰۰ ادامه می یابد( در حال حاضر ) .
شکل بالا برخی از نمونه های موجود را نشان می دهد :
تمامی تجهیزات روتر سیسکو ، نرم افزار خاصی را با نام Internetwork Operating System و یا IOS اجراء می نمایند . IOS ، هسته روترها و اکثر سوئیچ های تولید شده توسط سیسکو ، محسوب می گردد . این شرکت با رعایت اصل مهم سازگاری که از آن به عنوان یک استراتژی مهم در تولید و با نام Cisco Fusion ، نام برده می شود ، قصد دارد محصولات خود را بگونه ای تولید نماید که تمامی دستگاههای سیسکو یک سیستم عامل یکسان را اجراء نمایند .
● عناصر اصلی در یک روتر سیسکو
▪ اینترفیس ( Interfaces ) .با استفاده از اینترفیس ها ، امکان استفاده از روتر فراهم می گردد . اینترفیس ها شامل پورت های سریال و اترنت مختلفی می باشند که از آنان به منظور اتصال روتر به شبکه LAN استفاده می گردد .هر روتر با توجه به پتانسیل های ارائه شده ، دارای اینترفیس های متعددی است . برای هر یک از اینترفیس های روتر از یک نام خاص استفاده می شود . جدول زیر برخی از اسامی متداول را نشان می دهد .
نام اینترفیس / کاربرد
E۰ / first Ethernet interface
E۱ / second Ethernet interface
S۰ / first Serial interface
S۱ / second Serial interface
BRI ۰ / first B channel for Basic ISDN
BRI ۱ / second B channel for Basic ISDN
در شکل زیر نمای پشت یک روتر سیسکو را به همراه اینترفیس های متفاوت آن مشاهده می نمائید . ( یک روتر با قابلیت استفاده از ISDN ) .
همانگونه که مشاهده می نمائید ، روتر فوق حتی دارای سوکت های مختص تلفن نیز می باشد ، چراکه با توجه به این که روتر فوق از نوع ISDN می باشد ، می بایست یک تلفن دیجیتالی را به یک خط ISDN متصل نمود. روتر فوق علاوه بر اینترفیس های ISDN دارای یک اینترفیس اترنت به منظور اتصال به یک دستگاه در شبکه LAN است ( معمولا" یک هاب و یا یک کامپیوتر ) . در صورتی که اینترفیس فوق را به پورت uplink یک هاب متصل نمائید ، می بایست سوئیچ کوچک موجود در پشت روتر را در حالت هاب ، تنظیم نمود . در صورتی که اینترفیس فوق را به یک دستگاه کامپیوتر متصل نمائید ، می بایست وضعیت سوئیچ را در حالت node قرار داد . پورت Config و یا Console از نوع کانکتور DB۹ ( مادگی ) بوده که با استفاده از یک کابل خاص به پورت سریال کامپیوتر متصل تا امکان پیکربندی مستقیم روتر ، فراهم می گردد .
▪ پردازنده ( CPU ) : تمامی روترهای سیسکو دارای یک پردازنده اصلی می باشند که مسئولیت انجام عملیات اصلی در روتر را برعهده دارند . پردازنده با تولید وققه ( IRQ ) با سایر عناصر موجود در روتر ارتباط برقرار می نماید . روترهای سیسکو از پردازنده های RISC موتورولا استفاده می نمایند. معمولا" درصد استفاده از پردازنده بر روی یک روتر معمولی از بیست تجاوز نمی نماید .
▪ IOS ، سیستم عامل اصلی اجراء شده بر روی روترها است . IOS بر اساس فرآیند موسوم به Bootup ، لود و در حافظه مستقر می گردد . حجم IOS معمولا" بین دو تا پنچ مگابایت بوده و این حجم می تواند با توجه به نوع روتر از میزان اشاره شده نیز تجاوز نماید . آخرین نسخه IOS در حال حاضر ، نسخه شماره دوازده است . شرکت سیسکو به صورت مستمر و با هدف برطرف نمودن باگ ها و یا افزودن قابلیـت های اضافه ، اقدام به ارائه نسخه های جانبی متعددی در طی هر ماه می نماید . ( ۱ . ۱۲ ، ۲. ۱۲ ) .
IOS ، قابلیت ها و پتانسیل های متعددی را در رابطه با روتر ارائه داده و می توان آن را بهنگام و یا به منظور Backup گرفتن آن را از روتر download نمود . در سری ۱۶۰۰۰ به بالا ، IOS بر روی یک حافظه فلش کارت PCMCIA ارائه شده است . حافظه فوق ، در ادامه به یک اسلات موجود در پشت روتر متصل شده و از طریق آن IOS image ، لود می گردد . IOS image ، معمولا" فشرده بوده و روتر می بایست آن را از حالت فشرده خارج نماید.
IOS یکی از مهمترین عناصر موجود در یک روتر بوده و بدون وجود آن ، امکان استفاده از روتر وجود نخواهد داشت . به منظور استقرار IOS در حافظه ضرورتی به داشتن یک کارت فلش ( همانگونه که در خصوص روترهای سری ۱۶۰۰ اشاره گردید ) نخواهد بود . بدین منظور می توان پیکربندی اکثر روترهای سیسکو را به منظور لود IOS image از طریق یک سرویس دهنده tftp شبکه و یا روتر دیگری که دارای چندین IOS image برای روترهای متفاوتی است ، انجام داد . در چنین روترهائی از یک فلش کارت حافظه با ظرفیت بالا به منظور ذخیره سازی چندین ISO image ، استفاده می گردد .
▪ RXBoot Image ، که به آن Bootloader نیز گفته می شود ، چیزی بیشتر از یک نسخه کم حجم IOS نبوده که در حافظه ROM روتر مستقر می گردد . در صورتی که یک روتر دارای فلش کارت لازم به منظور لود IOS نباشد، می توان پیکربندی روتر را بگونه ای انجام داد که RXBoot image را لود نماید . با لود برنامه فوق ، امکان انجام عملیات اولیه نگهداری و فعال نمودن و یا غیر فعال کردن اینترفیس های متفاوت آن فراهم می گردد .
▪ حافظه RAM ، محلی است که روتر، IOS و فایل های پیکربندی را در آن لود می نماید . عملکرد حافظه فوق مشابه حافظه RAM استفاده شده در کامپیوتر است ( استقرار سیستم عامل و برنامه های کاربردی متفاوت ) . میزان حافظه RAM مورد نیاز یک روتر سیسکو ، بستگی به اندازه IOS image و فایل های پیکربندی دارد . در اکثر موارد و در روترهای کوچک تر ( سری ۱۶۰۰ ) ، حافظه RAM استفاده شده بین دوازده تا شانزده مگابایت می باشد.این وضعیت در روترهای بزرگتر که دارای ISO image بیشتری می باشند، بین سی و دو تا شصت و چهار مگابایت خواهد بود . با توجه به استقرار جداول روتینگ در حافظه RAM ، در صورتی که جداول فوق بزرگ و پیچیده می باشند ، می بایست از یک روتر با میزان حافظه RAM مناسبی استفاده گردد .
▪ حافظه ( NVRAM ( Non-Volatile RAM . روترها از حافظه فوق به منظور ذخیره و نگهداری اطلاعات مربوط به پیکربندی خود استفاده می نمایند . پس از پیکربندی یک روتر ، نتایج و ماحصل عملیات در NVRAM ذخیره می گردد . حجم حافظه فوق در مقایسه با حافظه های RAM ، اندک می باشد. مثلا" در روترهای سری ۱۶۰۰ ، حجم حافظه فوق به هشت کیلوبایت می رسد. در روترهای بزرگتری نظیر سری ۲۶۰۰ ، حجم حافظه NVRAM به سی و دو کیلوبایـت می رسد . پس از راه اندازی یک روتر و لود ISO image ، فایل پیکربندی از حافظه NVRAM به منظور انجام پیکربندی روتر ، لود می گردد . اطلاعات موجود در این نوع از حافظه ها ، پاک نخواهد شد (حتی زمانی که روتر Reload و یا خاموش است ) .
▪ حافظه ROM ، از حافظه فوق به منظور راه اندازی و نگهداری روتر استفاده می گردد . حافظه فوق شامل برخی کدها نظیر Bootstrap و POST بوده که تسهیلات لازم در خصوص انجام تست های اولیه و راه انداری را برای روتر فراهم می نماید . محتویات این حافظه را نمی توان تغییر داد ( فقط خواندنی ). تمامی اطلاعات موجود در حافظه ROM توسط تولید کننده ذخیره شده است .
▪ حافظه فلش ، همان کارتی است که در بخش IOS به آن اشاره گردید .
این حافظه از نوع( EEPROM (Electrical Eraseable Programmable Read Only Memory ، می باشد . کارت فوق از طریق اسلاتی که در پشت یک روتر قرار دارد به روتر متصل می گردد و چیزی بیش از IOS image را در خود ذخیره نمی نماید . با استفاده از کنسول روتر می توان اطلاعاتی را در این نوع حافظه نوشت و یا اقدام به حذف برخی اطلاعات موجود نمود . حجم حافظه فوق از ۴ مگابایت در روترهای سری ۱۶۰۰ شروع شده و متناسب با مدل روتر ، افزایش می یابد .
▪ ریجستر پیکربندی ( Configuration Register ) ، نقطه شروع فرآیند راه اندازی IOS را مشخص می نماید ( فلش کارت ، سرویس دهنده tftp و یا صرفا" لود RXBoot image ) . ریجستر فوق، شانزده بیتی است .


در میان محصولات شبکه, Cisco آشناترین و محبوبترین نام را دارد. محصولات Cisco معمولا" بهترین و مطمئن ترین ابزارهای شبکه هستند. با داشتن یک روتر Cisco بعید است مدیر یک شبکه در حل مسائل و مشکلات خود به بن بست برسد. چرا که Cisco برای هر مسئله ای راه حلی را پیشنهاد کرده است.
ما در اینجا تنها مقداری درباره روترهای Cisco بحث می کنیم و وارد سایر محصولات Cisco نمی شویم.
بدیهی است پرداختن به جزئیات کامل روترهای Cisco نیز امکان پذیر نیست. برای آگاهی کامل از محصولات و هر یک از تجهیزات Cisco می توانید به سایت Cisco.com مراجعه نمایید.
امروزه استفاده از روتر سیسکو Cisco به منظور برقراری ارتباط کاربران با ISP از جمله رایج ترین روشهای موجود است. علاوه بر این روترهای Cisco می توانند به منظورهای مختلفی نظیر Firewall , Routing , VoIP , ... مورد استفاده قرار گیرند.
روترهای Cisco دارای مدلهای مختلفی بوده که برخی از آنها به اختصار عبارتند از:
▪ Cisco ۲۵۱۱:
این مدل دارای ۱ ماژول Ethernet می باشد.
ــ برای اتصال خط Leased دارای پورت سریال Onboard است.
ــ مــیزان Ram آن۴ الی ۸ مــگابایت می باشد و امکان افزایش را نیز داراست.
ــ میزان Flash آن۸ الی ۱۶ مگابایت بوده و امکان تعویض یا افزایش را نیز داراست.
ــ ماژول نمی توان به آن اضافه کرد. اما می توان ۲ پورت سریال برای اتصال خط Leased یا E۱/T۱ به آن اضافه کرد.
ــ سرعت Ethernet آن ۱۰ Mb/s می باشد.
▪ Cisco ۲۶XX:
ــ این مدل دارای ۱ پورت یا ۲ پورت Ethernet می باشد.
ــ بــرای اتــصــال خــط Leased به کارت سریال WIC۱T یا WIC۲T نیاز است.
ــ میزان Ram آن حداقل ۱۶ و حداکثر ۲۵۶ مگابایت می باشد.
ــ میزان Flash آن حـــداقل ۸ و حـــداکثر ۱۲۸ مگابایت می باشد.
ــ حداکثر ۱ ماژول می توان به آن اضافه کرد.
ــ حداکثر ۲ کارت WIC می توان به آن اضافه کرد.
ــ سرعت Ethernet آن ۱۰۰/۱۰ یا۱۰ می باشد.
▪ Cisco ۳۶XX:
ــ این مدل دارای ۱ پورت یا ۲ پورت Ethernet می باشد.
ــ برای اتصال خط Leased به آن به ماژول NM-۱FE۲W و کارت سریال WIC۱T یا WIC۲T نیاز است
ــ مــیزان Ram آن ۳۲ مــی باشــد و امــکان افــزایش را نیز داراست.
ــ میزان Flash آن ۸ بوده و امکان تعویض یا افزایش را نیز داراست.
ــ حداکثر ۶ ماژول می توان به آن اضافه کرد.
ــ سرعت Ethernet آن ۱۰۰ می باشد.
▪ Cisco ۵۳۰۰:
ــ این مدل Router نبوده و فقط Access Server می باشد.
ــ دارای ۲ پورت Ethernet است. یکی با سرعت ۱۰ و دیگری با سرعت ۱۰۰ است.
ــ خط Leased نمی توان به آن اضافه کرد.
ــ میزان Ram آن ۶۴ می باشد و امکان افزایش را نیز داراست.
ــ میزان Flash آن ۱۶ بوده و امکان تعویض یا افزایش را نیز داراست.
ــ حداکثر ۳ ماژول می توان به آن اضافه کرد.
ــ حداکثر ۴ خط E۱ می توان به آن اضافه کرد. (برای ۱۲۰ خط VoIP همزمان)
▪ Cisco ۵۳۵۰:
ــ این مدل دارای ۲ پورت Ethernet با سرعت ۱۰/۱۰۰ می باشد.
ــ حداکثر ۷ خط E۱ می توان به آن اضافه کرد.
ــ دارای دو سریال پورت Onboard است که از آن می توان برای اتصال خط Leased استفاده کرد.
ــ میزان Ram آن ۱۲۸ مگابایت می باشد و امکان افزایش را نیز داراست.
ــ میزان Flash آن ۳۲ مگابایت بوده و امکان تعویض یا افزایش را نیز داراست.
ــ حداکثر ۳ ماژول می توان به آن اضافه کرد.
ــ حداکثر ۷ خط E۱ می توان به آن اضافه کرد.
▪ Cisco ۱۷۵۰:
ــ این مدل دارای ۱ ماژول Ethernet می باشد.
ــ به این مدل می توان ۲ کارت WAN اضافه کرد.
ــ مورد استفاده آن فقط به منظور Voice Gateway است.
ــ برای اتصال خط Leased به آن باید ماژول WIC به آن اضافه کرد.
ــ میزان Ram آن۱۶ مگابایت می باشد و امکان افزایش را نیز داراست.
ــ میزان Flash آن ۴ مگابایت بوده و امکان تعویض یا افزایش را نیز داراست.
ــ با استفاده از کارتهای VIC-۲FXO می توان از حداکثر ۴ خط به منظور VoIP استفاده کرد.
ــ ماژول نمی توان به آن اضافه کرد.
ــ سرعت Ethernet آن۱۰/۱۰۰ می باشد.
▪ Cisco Vg۲۰۰:
ــ این مدل دارای ۱ ماژول Ethernet می باشد.
ــ مورد استفاده آن فقط به منظور Voice Gateway است.
ــ اتصال خط Leased به آن ممکن نیست.
ــ میزان Ram آن۱۶مگابایت می باشد و امکان افزایش را نیز داراست.
ــ میزان Flash آن ۴مگابایت بوده و امکان تعویض یا افزایش را نیز داراست.
ــ حداکثر ۱ ماژول می توان به آن اضافه کرد.
ــ سرعت Ethernet آن ۱۰۰/۱۰ می باشد.
همانگونه که گفته شد روترهای Cisco نسبت به سایر روترها قابلیت انعطاف پذیری بیشتری داشته و ماژول های مختلفی می توان بر روی آنها نصب کرد و به منظورهای مختلف از آنها استفاده نمود. از میان انواع ماژولهایی که می توان بر روی روترهای Cisco نصب کرد می توان به موارد زیر اشاره کرد :
▪ NM۱۶AM: ماژول Data برای ۱۶ خط تلفن به همراه ۱۶ مودم Internal با سرعت ۵۶Kb/s می باشد.
▪ NM۳۲A: ماژول Data برای ۳۲ خط تلفن بدون مودم Internal می باشد. اگر از این ماژول استفاده شود باید ۳۲ مودم External به روتر وصل شود.
▪ NM۱۶A: ماژول Data برای ۱۶ خط تلفن بدون مودم Internal می باشد. اگر از این ماژول استفاده شود باید ۱۶ مودم External به روتر وصل شود.
▪ NM-HDV-۲E۱: بوسیله این ماژول ۲ خط E۱ را می توان به روتر متصل کرد.
▪ NM-HDV-۱E۱: بوسیله این ماژول می توان ۱ خط E۱ به روتر متصل کرد
NM-HDV-۱E۱e همانند NM-HDV-۱E۱ بوده با این تفاوت که DSP Proccessor آن قوی تر است.
▪ NM-HDV-۱T۱ : بوسیله این ماژول می توان ۱ خط T۱ به روتر متصل کرد.
▪ NM-HDV-۲T۱ : بوسیله این ماژول می توان ۲ خط T۱ به روتر متصل کرد.
▪ NM-۲V : ماژولی است که روی روتر نصب می شود و به آن می توان ۲ کارت FXO یا FXS وصل کرد.
▪ VIC-۲FXO : بوسیله این کارت می توان دو خط آنالوگ معمولی را به منظور VoIP به روتر وصل کرد.
▪ VIC-۲FXS : همانند FXO بوده با این تفاوت که به ماژول FXO خطوط تلفن شهری (PSTN) وصل می شود اما به ماژول FXS مستقیما" گوشی تلفن وصل می شود.
▪ RAM : روترها هم مثل کامپیوترها دارای Ram مخصوصی بصورت ماژول در ظرفیتهای ۸ , ۱۶ و ۳۲ و ... مگابایتی می باشند.
▪ Flash : FLASH در حقیقت به منزله یک Hard Disk کوچک برای روترها بوده و ظرفیت آن پایین است. Flash و Ram هردو بر روی Board اصلی روتر سوار می شوند.
▪ NM-۱FE۲W: ماژولی است که معمولا" روی روترهای سری ۳۶۰۰ نصب می شود و یک پورت Fast Ethernet و دو پورت WAN (سریال) به روتر اضافه می کند. (البته کارت WIC۱T یا WIC۲T هم لازم است)
▪ NM-۲FE۲W: ماژولی است که معمولا" روی روترهای سری ۳۶۰۰ نصب می شود و دو پورت Fast Ethernet و دو پورت WAN (سریال) به روتر اضافه می کند. (البته کارت WIC۱T یا WIC۲T هم لازم است)
▪ WIC۱T: با اتصال این کارت به روتر یک پورت سریال Wan به روتر اضافه می شود.
▪ WIC۲T: با اتصال این کارت به روتر دو پورت سریال Wan به روتر اضافه می شود.
ذکر این نکته لازم است که ماژولهایی را که می توان بر روی روترهای Cisco نصب کرد خیلی بیشتر از موارد ذکر شده می باشند. اما عملا" ماژولهای فوق بیش از سایر ماژولها کاربرد دارند.
▪ Cisco IOS: به سیستم عامل روترها IOS گفته می شود. IOS ها برای مدلهای مختلف Router متفاوت بوده و برای هر مدل هم دارای ورژنهای مختلفی است.
ـ توجه : در صورت اطلاع از منبع این آموزش آن را در نظرات وارد كنید.


موضوعات مشابه: