پروتکلهای WAN استفاده شده در ایران

با سلام. دوستان در سرفصلهای اموزشی سیسکو انواع پروتکلهای wan وجود داره که مطلع هستید. سوال من این است که در حال حاضر کدام پروتکلها ( یا استاندارد ها ) برای بحث WAN در ایران از جانب شرکتها استفاده میشه که ما برای مطالعه و تمرین روی انها فوکوس کنیم و بدرد اینده مان بخورد. بعنوان مثال ایا از frame relay یا isdn استفاده میشه؟
ایا فراگیر ترین نوع ارتباط در حال حاضر mpls است؟
منسوخ شده ها کدام هستند که وقت زیادی برای انها نگذاریم؟ بعنوان مثال ایا برای isdn با آن پهنای باند هنوز کسی استفاده ای از آن میکند؟

ممنون میشوم بفرمایید مطرح ها و استاندارد شده ها در ایران کدام است که به سمت تست و یادگیری انها برویم.
امیدوارم در طرح سوال اشتباهی نکرده باشم
متشکرم

Frame relay که استفاده نمیشه اما باید با روال کارش آشنا باشیم (هر چند در کورس های بالاتر دیگه خبری از این پروتکول نیست).
در ایران من MPLS و Metro Ethernet رو دیدم زیاد کار میشه .
MPLS هم به خاطر ویژگی هایی که میده بین پروایدر ها خیلی محبوب هست.

تو ایران مگه از ATM استفاده نمیشه؟؟؟؟

[QUOTE=FreeMan;455967]تو ایران مگه از ATM استفاده نمیشه؟؟؟؟[/QUOTE]


بله در خطوط ADSL هم از پروتکل ATM استفاده میشه.

متشکرم. پس به عنوان جمع بندی تمرکز خود را بیشتر روی یادگیری MPLS,ATM بگذاریم؟ و ایا پارامترهای دستورات استفاده شده برای کشور به کشور متفاوت است یا تقریبا کلی است به جز استانداردهای مورد استفاده ؟

[QUOTE=MS-DOS;456274]متشکرم. پس به عنوان جمع بندی تمرکز خود را بیشتر روی یادگیری MPLS,ATM بگذاریم؟ و ایا پارامترهای دستورات استفاده شده برای کشور به کشور متفاوت است یا تقریبا کلی است به جز استانداردهای مورد استفاده ؟[/QUOTE]

ATM که نه . اما MPLS میتونه خیلی خوب باشه . زیر ساخت ها هم بسته به نحوه پیاده سازی MPLS و اون نیازی که پروایدر از MPLS داره فرق خواهد کرد.