با سلام خدمت همگی دوستان و سروران عزیز
فکر میکنم مدتی است از فعالیتهای گروهی انجمن در تجمیع اطلاعات کم شده است ، با اجازه از مدیران محترم گفتم : برای تنوع هم که شده با توجه به سئولاتی که اخیراً برخی از دوستان مطرح کردند و نیز استفاده از آخرین تجربیات و اطلاعات دیگر عزیزان آرشیوی از انواع مدلها ، تفاوتها و یا پیشنهادات کاربردی دوستان در مورد المانهای Passive شبکه داشته باشیم .
برای شروع :انواع سوکتهای RJ به همراه Pin Configuration آنها :
CAT 6
در تاريخ بيستم ژوئن سال 2002، انجمنصنايع مخابراتي (TIA) استاندارد Cat 6 را معرفي نمود. پس از ارائه اين استاندارد،*سؤالات متعددي در ذهن علاقه*مندان به*وجود آمد. سؤالاتي از قبيل اين*كه ايناستاندارد چيست؟ چه شباهت*ها و تفاوت*هايي با استاندارد قبلي خود يعني Cat5/5e دارد؟ آيا جايگزين Cat5/5e خواهد شد؟ نحوه كاركرد آن چگونه است؟ آيا كليه مشكلات رابرطرف كرده است؟ چه تأثيرات مثبتي در عملكرد شبكه*ها ايجاد مي*كند؟ و كاربردهاي خاصاين استاندارد كابل*بندي كدام*ها هستند و چه كاربردهايي با استانداردهاي قبلي مشكلپيدا خواهند كرد؟ براي يافتن پاسخ اين سؤالات مي*توانيد اين مقاله كه در قالب پرسشو پاسخ تدوين شده است را مطالعه نماييد.
استاندارد Cat 6 چيست؟
Cat 6 يكسيستم كابل*بندي است كه تشكيل شده است از اجزاء مختلف نظير كابل*ها (Cable)، قطعهكابل*ها
(Cord) و كانكتورهاي اختصاصي كه از لحاظ شكل و نوع و مواد تشكيل*دهندهشباهت*ها و تفاوت*هايي را با استاندارد قبل از خود دارد.
شباهت*ها وتفاوت*ها
نخست بايد بدانيد كه اجزاء Cat 6 كه توسط شركت*هاي سازنده مختلف توليدمي*شوند مي*بايست بتوانند با يكديگر كار كنند (Interoperability) و همچنين بايدبتوانند با ساير استانداردهاي قبل از خود نيز سازگاري داشته باشند. يعني اين*كهبتوان اجزاء Cat 6 و اجزاء Cat5/5e را در يك شبكه در كنار يكديگر استفاده نمود و يادر صورت لزوم بتوان اجزاء Cat 6 را جايگزين اجزاء Cat5/5e نمود.
به غير ازاين، تمامي اجزاء Cat 6 و Cat5/5e داراي امپدانس اسمي 100(Nominal Impedance) اهمهستند ولي در تجهيزات Cat 6 تحمل خطاي بيشتري در برابر تغييرات مقاومت وجوددارد.
تغييرات مقاومت تحت عنوان پارامتري به نام Return loss (افت بازگشتي) سنجيده مي*شوند. هر چقدر مقدار Return loss (برحسب دسي*بل) بيشتر باشد تطبيقامپدانس بهتري ميان اجزاء وجود خواهد داشت و طبيعتاً مقدار انعكاس سيگنال و انعكاسمجدد سيگنال كمتر خواهد بود. در نتيجه Cat 6 نرخ خطاي بيتي (BER) كمتري برايشبكه*هاي اترنت سريع و گيگابيت اترنت (1000BASET) ارائه مي*كند.
همانطور كهمي*دانيد هر چقدر خطاهاي بيتي افزايش يابد، شبكه شما صرفنظر از قيمت ابزارهايشبكه*اي كه خريداري كرده*ايد در يك چرخه بي*پايان كشف خطا و ارسال مجدد گرفتارمي*شود و اين موضوع منجر به كاهش سرعت و افت شديد كارايي شبكه مي*گردد.
سوماين*كه در Cat 6 تمامي پارامترهاي انتقال براي كانال*هاي مختلف و اجزاء و ارتباطاتپايدار قادرند تا حداكثر فركانس 250 مگاهرتز كاركنند. اين در حاليست كه اين مقداربراي استاندارد Cat5/5e فقط 100 مگاهرتز است.
در جدول 1، مقايسه پارامتري مختلفانتقال استانداردهاي Cat5/5e و Cat 6 كه از سوي سازمان TIA منتشر شده، آمده است.
تفاوت*هايي نيز در مورد محدوده فركانسي و پهناي باند مفيد وجود دارد. طبقتعريف پهناي باند همان محدوده فركانسي است زماني كه PSACR (جمع جبري نسبت تضعيف بهسيگنال*هاي ناخواسته) مثبت است.
Cat 6 پهناي باند 200 مگاهرتز را در دماي 20درجه سانتيگراد در مسافتي حدود 100 متر پشتيباني مي*كند كه اين مقدار براياستاندارد Cat5/5e حدود 100 مگاهرتز است يعني چيزي در حدود نصف.
آيا اجزاء Cat 6 در مقايسه Cat5/5e تغيير كرده*اند؟
يكي از تفاوت*هاي اساسي و مشهود مياناين دو استاندارد در ساختمان كابل*ها مي*باشد. قطر كابل*هاي Cat 6 به نسبت Cat5/5e بيشتر است. اين مقدار براي استاندارد Cat 6 از 3/5 ميلي*متر تا 8/5 ميلي*مترمتغيراست. ولي براي استاندارد Cat5/5e قطر كابل*ها از 8/4 ميلي*متر تا 5/5 ميلي*متردر نظر گرفته شده است و دليل آن هم به دو عامل برمي*گردد. اولاً به خاطر ضخيم*تربودن سيم*هاي مسي به كار رفته در اين كابل*ها و ثانياً اين*كه در بعضي محصولات Cat 6 از يك جداكننده به نام Cross-Web استفاده مي*شود كه به عنوان يك حائل در ميان زوجسيمها قرار مي*گيرد تا اثرات نويز را كاهش دهد. البته اين Cross Web از ضرورياتاستاندارد Cat 6 نمي*باشد ولي برخي توليدكنندگان بااين روش اثرات نويز را در طولكابل كاهش مي*دهند.
دليل افزايش قطر سيم*ها (32AWG) به خاطر كاهش مقياسي بهنام افت تداخلي (Insertion loss) كه گاهي تضعيف نيز ناميده مي*شود در يك محدودهفركانس مي*باشد. هر چقدر مقدار Insertion loss كمتر باشد سيگنال دريافتي در گيرندهقوي*تر خواهد بود. اين اصلاح منجر به كاهش اثرات نويز صادره از منابع داخلي و خارجيمي*گردد. به*علاوه كابل*هايي با Insertion loss كمتر مي*توانند مسافت*هاي طولاني*ترو تحمل بيشتر در مقابل تغييرات دما را پشتيباني كنند كه نتيجه نهايي آن عملكرد بهترشبكه خواهد بود.
ويژگي ديگر Cat 6، وجود به هم تابيدگي بيشتر سيم*ها برايكاهش اثر نويز ميان زوج سيم*ها مي*باشد.
همان*طوركه مي*بينيد در اين استاندارد،سازندگان مختلف، محصولات متنوعي را مي*توانيد توليد كنيد و اين موضوع، تصميم*گيريصحيح در انتخاب كابل مناسب را مشكل مي*كند.
نصب تجهيزات Cat 6
نحوه نصبتجهيزات Cat 6 در بسياري از موارد با روش*هاي نصب تجهيزات استاندارد قديمي*تر يعني Cat5/5e مشابه است. ولي برخي نكات درباره طراحي و نصب وجود دارد كه افراد فعال درزمينه نصب و پياده*سازي شبكه*ها مي*بايست به آنها توجه داشته باشند، نظيرپايان*دهنده*هاي كابل (Cable Terminator) و نحوه انتخاب مسير كابل. يعني ضخامتكابل*ها در انتخاب اندازه داكت بايد محاسبه شود. ضمناً وجود پايان*دهنده كابل هم دركارايي كلي شبكه تأثير به*سزائي دارد.
آيا Cat 6 جايگزين Cat5/5e خواهدشد؟
پاسخ مثبت است ولي زمان دقيق آن مشخص نيست. مانند هر فناوري جديد ديگر، درحال حاضر امروزه هزينه نصب تجهيزات Cat 6 در مقايسه با استاندارد Cat5/5e حدودپانزده درصد گران*تر است. البته هزينه*ها به مرور زمان و با افزايش توليد محصولاتكاهش خواهد يافت. اما امكاناتي كه اين استاندارد از نظر كارايي، سرعت و قابليتمي*دهد، كمابيش صرف*نظر كردن از آن را غيرممكن مي*كند. ضمن* آن*كه كاربردها نيزسرعت بيشتر را طلب مي*كنند و گاهي ما را مجبور به استفاده از Cat 6 مي*نمايند.
آيا مشكلات قبلي برطرف شده*اند و آيا Cat 6 ادعاهاي خود را عملي نمودهاست؟
پاسخ مثبت است. چرا كه هيچ مانع فني در اين راه وجود ندارد. زماني كه برايتكميل استاندارد صرف شده است مربوط به توسعه پارامترها و فرآيندهاي تست مي*باشد كهبراي بهينه*سازي اجزاء Cat 6 در جهت تضمين همكاري متقابل فروشندگان مختلف صورتگرفته است.
مشخصه*هاي فني با دقت و جزييات بسيار زياد ذكر شده*اند وسخت*افزارهاي ارتباطي در شرايط آزمايشي مختلف تست شده*اند و در شرايط كاري بسيار بدنيز مورد آزمايش قرار گرفته*اند.
براي همين هم ممكن است مثلاً كانكتورهايساخت يك شركت با بقيه محصولات Cat 6 كار كند ولي كارايي آن مثلاً در حالت حداقليباشد. براي همين هم بهترين كارايي در حالتي وجود دارد كه همه تجهيزات از يك سازندهانتخاب شده باشند.
براي آشنايي با عملكرد اتصالات در Cat 6، مي*توانيد يكگيرنده ماهواره*اي را تجسم كنيد. زماني كه تكنسين براي نصب آنتن بشقابي ماهوارهشروع به كار مي*كند، ابتدا آنتن را در جهت اصلي يك ماهواره قرار مي*دهد و سپس باگوش دادن به صداي دستگاه ردياب خود و يا مشاهده تصوير تلويزيوني اقدام به تغيير جهتبشقاب مي*نمايد تا قوي*ترين سيگنال را بيابد. در مورد جك*هاي Cat 6 نيز اين موضوعصدق مي*كند.
به اين صورت كه يك مقدار حداقل قابل قبول براي سيگنال*ها وجوددارد و يك سيگنال بهينه كه در واقع بيانگر قوي*ترين سيگنال دريافتي در سمت گيرندهاطلاعات مي*باشد.
همان*طوركه مي*بينيد استاندارد Cat 6 كليه ادعاهاي خود راعملي ساخته است. كارايي شبكه چقدر تغيير خواهد يافت؟
چه از Cat 6 و چه از Cat5/5e استفاده كنيد، كارآيي شبكه، تحت تأثير نسبت سيگنال به نويز در سمت گيرندهخواهد بود. همه منابع مؤثر در نويز نظير NEXT وFEXT، نويز ILD و همشنوايي خارجيبايد موردتوجه قرار گيرند.
مهمترين مزيت كابل*هاي Cat 6 در بهينه كردن نسبتسيگنال به نويز با استفاده از بالا بردن پهناي باند است. نتيجه اين*كه Cat 6 درمقايسه Cat5/5e نسبت سيگنال به نويز را حدود 12 دسي*بل (تقريباً 16 برابر) نسبت به
Cat5 بهبود بخشيده است.
آيا واقعاً به Cat 6 نيازمنديم؟
شايد بهترباشد به اين سئوال پاسخ دهيم كه آيا Cat5/5e نمي*تواند جوابگوي نيازهاي امروز و ياقابل*پيش*بيني آينده باشد؟ پاسخ اين است كه احتمالاً مي*تواند وليكن تفاوت*هايي نيزوجود دارد. مثلاً اينكه ثابت شده است كه 6 Cat نرخ خطاي بيتي كمتري را نسبت به Cat5/5e دارد كه اين موضوع منجر به انتقال داده*هاي بيشتر در طول شبكه*هاي اترنت 100BASE-TX و 1000BASE-T مي*شود.
در مورد كاربردهاي آتي شبكه نيز بايدبگوييم كه در اين استاندارد استفاده از امكان گيگابيت اترنت
(1000BASE-TX) بهصورت يك راه*حل مناسب براي آينده ارائه شده است.
كاربرد ديگر در زمينه ارسالويدئو از طريق خطوط باند پهن مي*باشد كه امروزه براي اين*كار از كابل*هاي هم محور (Coaxial) استفاده مي*شود ولي راه*حل Cat 6 براي اين كار براي مسافت*هاي بيش از 100متر و در فركانس*هاي كاري بالاي 550 مگاهرتز مي*باشد. چرا كه ضريب افت سيگنال كمدر فركانس*هاي بالا در استاندارد Cat 6 آن را نسبت به Cat5/5e براي اين كارمناسب*تر نموده است.
يك كاربرد اساسي ديگر، ويدئوي ديجيتال مي*باشد كه براساس آن سيگنال*هاي ديجيتال مستقيماً از يك منبع تلويزيون با كيفيت بالا (HDTV) باسرعت 5/1 گيگابايت در ثانيه صادر مي*شوند كه از توان امروزي شبكه*هاي مسي Cat5/5e بسيار بالاتر است. طي يك بررسي از ظرفيت انتقال داده در كابل*هاي Cat 6 با پهنايباند 200 مگاهرتز مشاهده شد كه نرخ انتقال داده حدود 2 گيگابايت در ثانيهبود.
چرا به جاي Cat 6 از فيبر نوري استفاده نكنيم؟
بدون نياز به بررسيكارايي، تصميم*گيري درباره انتخاب كابل*هاي مسي يا نوري را بهتر است با توجه بهتفاوت قيمت ميان كابل*هاي مسي و كابل*هاي فيبر نوري شروع كنيم و يا شايد بهتر باشدكل تجهيزات لازم براي شبكه*هاي مبتني بر كابل*هاي مسي و كابل*هاي فيبر نوري را بايكديگر مقايسه كنيم.
در كل، هزينه بالاي تجهيزات شبكه*هاي نوري، استفاده ازآن*ها را در كابل*كشي افقي مقرون به صرفه نمي*سازد و فقط در شرايطي كه محيط از نويزبالا برخوردار است يا امنيت بالا مورد نياز مي*باشد مي*تواند مورد بررسي قرار گيرد. البته با گذشت زمان هزينه خريد كابلهاي نوري پائين آمده است وليكن در مقايسه باتجهيزات فعال
(Active) شبكه*اي، هنوز هم اين رقم بسيار بالاتر از استانداردهايمبتني بر كابل مسي مي*باشد.
دليل ديگر در استفاده از تجهيزات مسي دركاربردهاي مربوط به برق*رساني سيستم*هاي تلفني VoIP مي*باشد. طبق اين استانداردجديد كه توسط IEEE ارائه شده، يك پريز ديواري مي*تواند توان موردنياز براي تجهيزاتينظير
IP Phone، دوربين و ... را فراهم سازد كه اين ويژگي به*خوبي توسطاستانداردهاي مبتني بر كابل*هاي مسي قابل پشتيباني و ارائه است.
نتيجه*گيري
در اين مقاله تفاوت*ها و شباهت*هاي ميان استانداردهاي Cat 6 و Cat5/5e و دلائليكه كاربران را قانع كند تا از
Cat 6 استفاده نمايند بيان شدند. اين استانداردشامل مشخصه*هاي مربوط به سازگاري محصولات سازنده*هاي مختلف و سازگاري بااستانداردهاي قبلي مي*باشد.
از نقطه نظر كارايي، اگر ما از ويژگي*هاي پهنايباند و نسبت سيگنال به نويز براي مشخص كردن كل كارايي استفاده كنيم، كابل*بندي Cat 6 در مقايسه با Cat5/5e پهناي باندي حدود 2 برابر (200 مگاهرتز) و نسبت سيگنال بهنويزي در حدود 16 برابر بهتر ارائه مي*كند. بقيه موارد مربوط است به جبران كمبودهايساير تجهيزات و نويزهاي خارجي و تغييرات حرارتي محيط.
ضمناً Cat 6 ازكاربردهاي مختلفي نظير امكان ارسال ويدئو از طريق خط باندپهن چند كاناله تا حداكثرمحدوده فركانسي 550 مگاهرتز و نيز سيگنال*هاي ويدئويي ديجيتالي تا 2 گيگابيت درثانيه براي HDTV و همچنين كاربردهاي گيگابيت اترنت پشتيباني مي*كند.
از يكجنبه ديگر، كابل*بندي Cat 6 براي كارهاي متداول در مقايسه با فيبر نوري مناسب*تراست و دليل اصلي آن هم تفاوت قيمت عمده اين دو نوع از تجهيزات مي*باشد. به غير ازاين*ها، استاندارد جديد IEEE براي تغذيه راه دور تجهيزات DTE سازگاري بيشتري باتجهيزات Cat 6 دارد و دليل آن هم به خاطر اتلاف كمتر ولتاژ در اين كابل*هامي*باشد.
موضوعات مشابه: